Giày Chống Tĩnh Điện Là Gì? Vì Sao Cần Dùng Trong Công Việc?

Trong môi trường làm việc hiện đại, an toàn lao động luôn là ưu tiên hàng đầu. Đặc biệt, đối với những ngành công nghiệp có nguy cơ tĩnh điện cao, việc trang bị các thiết bị bảo hộ chuyên dụng là vô cùng cần thiết. Trong số đó, giày chống tĩnh điện đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người lao động khỏi những rủi ro tiềm ẩn. 

Vậy, giày chống tĩnh điện là gì? Tại sao chúng lại quan trọng đến vậy? Hãy cùng An Toàn Việt khám phá chi tiết trong bài viết này.

Giày chống tĩnh điện là gì?

Giày chống tĩnh điện là loại giày bảo hộ được thiết kế đặc biệt nhằm giảm thiểu sự tích tụ và dẫn truyền điện tích từ cơ thể con người xuống đất một cách an toàn. Loại giày này giúp kiểm soát hiện tượng tĩnh điện, ngăn ngừa nguy cơ phóng điện gây ảnh hưởng đến các thiết bị điện tử nhạy cảm hoặc tạo ra tia lửa điện trong môi trường làm việc dễ cháy nổ.

Giày bảo hộ chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện thường được sản xuất từ các vật liệu có tính dẫn điện thấp như cao su dẫn điện hoặc PU có khả năng phân tán tĩnh điện hiệu quả. Đây là thiết bị không thể thiếu trong các môi trường dễ cháy nổ hoặc chứa thiết bị điện tử nhạy cảm như nhà máy sản xuất chip, phòng thí nghiệm, trạm xăng dầu hay khu công nghiệp hóa chất. 

Giải thích nguyên lý hoạt động của giày chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện hoạt động dựa trên nguyên lý phân tán và dẫn truyền điện tích tĩnh từ cơ thể người xuống đất một cách an toàn. Trong quá trình lao động, đặc biệt là khi di chuyển, cơ thể người có thể tích tụ điện tích do ma sát với các bề mặt như sàn nhà, quần áo hoặc thiết bị. Nếu không được kiểm soát và giải phóng đúng cách, lượng điện tích này có thể phóng ra đột ngột – hiện tượng còn gọi là phóng tĩnh điện (ESD) – gây hư hỏng thiết bị điện tử hoặc tạo ra tia lửa, dẫn đến nguy cơ cháy nổ trong các môi trường dễ bắt lửa.

Giày chống tĩnh điện được thiết kế nhằm mục đích dẫn điện tích từ cơ thể xuống mặt đất, thông qua đế giày mà không gây nguy hiểm. Điều này giúp duy trì trạng thái điện tích ổn định, đảm bảo an toàn cho cả người lao động và các thiết bị xung quanh.

Phân biệt giày chống tĩnh điện với giày cách điện

Mặc dù cả hai loại giày này đều liên quan đến điện nhưng mục đích sử dụng và cơ chế hoạt động của chúng hoàn toàn khác nhau.

Phân biệt giày cách điện và giày chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện giúp phân tán điện tích và truyền xuống mặt đất một cách an toàn, giúp giảm nguy cơ tích tụ tĩnh điện trên cơ thể người lao động. Loại giày này được sử dụng chủ yếu trong các môi trường yêu cầu kiểm soát tĩnh điện như sản xuất linh kiện điện tử, y tế, hóa chất…

Giày cách điện được thiết kế để hoàn toàn ngăn chặn dòng điện truyền qua cơ thể, đảm bảo an toàn khi tiếp xúc với các thiết bị điện và bảo vệ người lao động khỏi nguy cơ điện giật khi làm việc với nguồn điện cao thế. Loại giày này thường được sử dụng trong các ngành như điện lực, viễn thông, công nghiệp, xây dựng, nhà máy thực phẩm, hoặc các môi trường làm việc có nguy cơ tiếp xúc với dòng điện mạnh. Ngoài ra, giày còn có các tính năng bảo vệ khác như chống đâm xuyên bởi vật sắc nhọn và chống va đập để bảo vệ chân khỏi vật nặng rơi trúng.

Cấu tạo của giày chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện được thiết kế đặc biệt để ngăn ngừa sự tích tụ tĩnh điện và bảo vệ người dùng khỏi nguy cơ phóng điện. Cấu tạo của một đôi giày chống tĩnh điện thường bao gồm các thành phần sau.

Cấu tạo của giày chống tĩnh điện

Chất liệu đế giày: đặc tính và vai trò của chất liệu dẫn điện

Đế giày là bộ phận trực tiếp truyền và phân tán điện tích xuống đất, đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Chất liệu đế thường là PU, cao su tổng hợp hoặc Nitrile, có điện trở nằm trong khoảng 10⁶ – 10⁹ Ohms. Mức điện trở này được kiểm soát chặt chẽ để điện tích không gây ra hiện tượng giật hoặc tia lửa điện.

Ngoài khả năng dẫn điện, đế còn có tính năng chống mài mòn, chống trượt và chịu lực tốt, phù hợp với nhiều môi trường làm việc.

Chất liệu thân giày: yêu cầu về độ bền, thoáng khí và chống tĩnh điện

Phần thân giày chống tĩnh điện thường được làm từ các vật liệu bền chắc như da thật hoặc da PU tổng hợp có đặc tính chống tĩnh điện. Yêu cầu của chất liệu thân giày là phải đảm bảo độ bền cao, chống mài mòn, đồng thời có độ thoáng khí tốt để mang lại sự thoải mái cho người sử dụng khi làm việc trong thời gian dài.

Ngoài ra, một số mẫu giày chống tĩnh điện còn có lớp phủ chống nước hoặc chống hóa chất để phù hợp với các môi trường phòng sạch hoặc xưởng sản xuất hóa chất, nơi có yêu cầu cao về độ sạch và khả năng chống chịu hóa chất sử dụng các loại giày như Giày Phòng Sạch Chống Tĩnh Điện.

Lót giày: yêu cầu về độ êm ái, thấm hút mồ hôi và chống tĩnh điện

Lót giày không chỉ giúp tăng sự thoải mái khi mang mà còn đóng vai trò hỗ trợ quá trình phân tán điện tích. Thông thường, lót giày được làm từ vật liệu có khả năng chống tĩnh điện như sợi carbon hoặc vải dẫn điện. 

Ngoài ra, lót giày còn cần có tính năng thấm hút mồ hôi tốt để đảm bảo chân luôn khô ráo, giảm cảm giác bí bách khi làm việc trong thời gian dài. Các lót giày cao cấp thường có thêm lớp đệm EVA hoặc PU giúp tăng độ êm ái, giảm áp lực lên lòng bàn chân khi di chuyển nhiều.

Các bộ phận khác: mũi giày, gót giày, dây giày...

Bên cạnh đế và thân giày, các bộ phận khác của giày chống tĩnh điện cũng được thiết kế để tăng cường độ an toàn và thoải mái:

Mũi giày thường được gia cố bằng thép hoặc composite để bảo vệ ngón chân khỏi các tác động mạnh, giúp tăng cường khả năng bảo vệ cho người lao động.

Gót giày được thiết kế với độ ma sát cao để tránh trơn trượt, đồng thời hỗ trợ việc phân tán điện tích hiệu quả.

Dây giày thông thường một số loại giày chống tĩnh điện sử dụng dây giày chống tĩnh điện hoặc hệ thống khóa Velcro để tăng cường tính tiện dụng và an toàn khi sử dụng.

Công dụng của giày chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người lao động cũng như đảm bảo an toàn cho các thiết bị và môi trường làm việc. Dưới đây là những công dụng chính của giày chống tĩnh điện.

Giày chống tĩnh điện bảo vệ an toàn cho người lao động

Ngăn ngừa sự tích tụ tĩnh điện trên cơ thể người lao động

Khi di chuyển hoặc tiếp xúc với các bề mặt trong môi trường làm việc, cơ thể con người có thể tích tụ điện tích do ma sát. Nếu không có biện pháp kiểm soát, điện tích này có thể gây ra hiện tượng phóng điện đột ngột, làm hỏng thiết bị nhạy cảm hoặc gây nguy hiểm cho người lao động. Giày chống tĩnh điện giúp phân tán điện tích này một cách an toàn xuống đất, hạn chế nguy cơ phóng tĩnh điện.

Bảo vệ người lao động khỏi nguy cơ giật điện, cháy nổ do tĩnh điện

Ở các môi trường như nhà máy hóa chất, dầu khí hay sản xuất linh kiện điện tử, chỉ một tia lửa nhỏ từ tĩnh điện cũng có thể gây cháy nổ nghiêm trọng. Giày chống tĩnh điện giúp kiểm soát và loại bỏ điện tích, giảm thiểu tối đa nguy cơ tai nạn liên quan đến phóng tĩnh điện. Đồng thời, giày cũng giúp ngăn hiện tượng giật điện nhẹ, góp phần duy trì sức khỏe và sự an tâm khi làm việc.

Bảo vệ các thiết bị điện tử nhạy cảm khỏi hư hỏng do tĩnh điện

Trong ngành công nghiệp điện tử và bán dẫn, các linh kiện như vi mạch, chip và cảm biến vô cùng nhạy cảm với tĩnh điện. Chỉ một cú phóng điện nhỏ cũng có thể gây hư hỏng, làm giảm hiệu suất hoặc phá hủy hoàn toàn thiết bị. Do đó, giày chống tĩnh điện là một phần thiết yếu trong quy trình kiểm soát tĩnh điện, giúp bảo vệ thiết bị và đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Đảm bảo an toàn cho người lao động trong môi trường làm việc có nguy cơ tĩnh điện cao

Những người làm việc trong môi trường có nguy cơ tĩnh điện cao như phòng sạch, phòng thí nghiệm, bệnh viện hoặc xưởng lắp ráp công nghệ cao đòi hỏi sự kiểm soát tĩnh điện nghiêm ngặt. Giày chống tĩnh điện không chỉ giúp ngăn ngừa rủi ro về điện mà còn tạo điều kiện làm việc an toàn, nâng cao hiệu suất lao động.

Ứng dụng của giày chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện ngày nay được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp và lĩnh vực khác nhau, giúp bảo vệ người lao động và thiết bị khỏi những tác hại nghiêm trọng của tĩnh điện. Dưới đây là một số ứng dụng điển hình của giày chống tĩnh điện.

Giày chống tĩnh điện được ứng dũng trong nhiều lĩnh vực khác nhau

Ngành công nghiệp điện tử, bán dẫn

Trong ngành công nghiệp điện tử và bán dẫn, các linh kiện rất nhạy cảm với tĩnh điện. Chỉ một lượng tĩnh điện nhỏ cũng có thể gây hư hỏng nghiêm trọng, làm gián đoạn quá trình sản xuất và gây thiệt hại tài chính lớn.

Sự kiểm soát tĩnh điện gần như là bắt buộc để duy trì độ ổn định của sản phẩm. Những linh kiện như vi mạch tích hợp (IC), chip xử lý, transistor hay các cảm biến có thể bị hủy hoại hoàn toàn chỉ bởi một cú phóng điện ESD nhỏ.

Giày chống tĩnh điện giúp bảo vệ linh kiện bằng cách dẫn truyền điện tích từ cơ thể người xuống mặt đất, thông qua hệ thống sàn chống tĩnh điện hoặc thảm ESD. Điều này ngăn chặn hiện tượng ESD xảy ra trong quá trình vận hành, lắp ráp hoặc kiểm tra. Đây là lý do tại sao các nhà máy sản xuất điện tử luôn yêu cầu nghiêm ngặt việc trang bị ESD từ đầu đến chân – bao gồm cả giày bảo hộ đạt tiêu chuẩn IEC 61340 hoặc ANSI/ESD S20.20.

Ngành công nghiệp hóa chất, dầu khí

Trong môi trường làm việc tiếp xúc với chất dễ cháy nổ như xăng dầu, hóa chất hữu cơ, dung môi công nghiệp,... một tia lửa điện do phóng tĩnh điện có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Việc sử dụng giày chống tĩnh điện trong các khu vực này nhằm triệt tiêu khả năng tích tụ điện tích trên cơ thể người lao động, từ đó ngăn ngừa hiện tượng đánh lửa vô tình.

Ngoài ra, giày chống tĩnh điện chuyên dụng cho ngành hóa chất còn được thiết kế thêm tính năng kháng hóa chất, kháng dung môi và chịu nhiệt độ cao, giúp bảo vệ đôi chân toàn diện trong điều kiện làm việc khắc nghiệt.

Ngành công nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô

Trong ngành công nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô, giày chống tĩnh điện giúp ngăn ngừa sự tác động của tĩnh điện đối với các bộ phận điện tử và mạch điện của xe. Các thiết bị điện tử trong ô tô, như hệ thống điện, cảm biến, và các bộ điều khiển, rất dễ bị hư hỏng nếu tiếp xúc với tĩnh điện. 

Giày chống tĩnh điện giúp công nhân làm việc trong dây chuyền lắp ráp giữ mức điện tích ổn định, đảm bảo an toàn cho cả linh kiện và quá trình sản xuất. Đồng thời, loại giày này còn cần có độ chống trượt cao, chịu lực tốt để đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn lao động trong môi trường sản xuất có cường độ cao.

Các phòng thí nghiệm, bệnh viện

Trong các phòng thí nghiệm và bệnh viện, tĩnh điện có thể ảnh hưởng đến các thiết bị phân tích như máy quang phổ, máy PCR, hệ thống điều khiển vi sinh hoặc thiết bị y tế điện tử như máy chụp cộng hưởng từ, máy đo ECG.... 

Các thiết bị y tế và thí nghiệm thường rất nhạy cảm với sự tác động của tĩnh điện, và giày chống tĩnh điện giúp bảo vệ những thiết bị này khỏi nguy cơ hư hỏng. Đồng thời, việc sử dụng giày chống tĩnh điện cũng giúp tạo môi trường làm việc an toàn cho các nhân viên y tế, nhà khoa học và kỹ thuật viên. 

Các môi trường làm việc có nguy cơ tĩnh điện cao khác

Một số ngành nghề và khu vực sản xuất đặc thù như nhà máy sản xuất pin lithium, dây chuyền in ấn bao bì điện tử, phòng sạch GMP của ngành dược phẩm, trung tâm nghiên cứu công nghệ nano,... cũng yêu cầu trang bị giày chống tĩnh điện như một tiêu chuẩn bắt buộc.

Ngoài những ngành công nghiệp kể trên, giày chống tĩnh điện còn được ứng dụng trong các môi trường làm việc có nguy cơ tĩnh điện cao khác như các trung tâm dữ liệu, nhà máy sản xuất thiết bị y tế, các công ty chuyên sản xuất và chế tạo máy móc điện tử, hoặc thậm chí trong các kho chứa hàng hóa dễ cháy nổ. Các môi trường này đều cần sự bảo vệ khỏi nguy cơ tĩnh điện để đảm bảo an toàn cho cả người lao động và các thiết bị, máy móc.

Tiêu chuẩn giày chống tĩnh điện

Để đảm bảo giày chống tĩnh điện phát huy hiệu quả tối đa trong việc bảo vệ người lao động và các thiết bị, giày chống tĩnh điện phải đáp ứng những tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng và an toàn. Dưới đây là một số thông tin quan trọng về tiêu chuẩn giày chống tĩnh điện.

Giày chống tĩnh điện có các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng và an toàn

Các tiêu chuẩn quốc tế và quốc gia về giày chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện phải tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và quốc gia nhằm đảm bảo hiệu quả chống tĩnh điện và an toàn cho người sử dụng. Các tiêu chuẩn phổ biến bao gồm:

Tiêu chuẩn IEC 61340-5-1 (Quốc tế): Đây là tiêu chuẩn quốc tế được công nhận rộng rãi cho các thiết bị bảo vệ chống tĩnh điện. Tiêu chuẩn này quy định yêu cầu về điện trở của vật liệu và các điều kiện cần thiết để giày có thể bảo vệ khỏi tĩnh điện.

Tiêu chuẩn ANSI/ESD S20.20 (Mỹ): Đây là tiêu chuẩn của Mỹ về các biện pháp chống tĩnh điện trong môi trường công nghiệp, bao gồm giày chống tĩnh điện. Tiêu chuẩn này yêu cầu giày phải có khả năng duy trì mức điện trở trong phạm vi cho phép, giúp đảm bảo an toàn cho người lao động và thiết bị.

Tiêu chuẩn EN ISO 20345 (Châu Âu): Đây là tiêu chuẩn châu Âu quy định các yêu cầu đối với giày bảo hộ, bao gồm giày chống tĩnh điện. Tiêu chuẩn này yêu cầu giày phải có khả năng chống tĩnh điện đồng thời đáp ứng các yêu cầu về độ bền, độ an toàn và thoải mái khi sử dụng.

Các yêu cầu về điện trở, độ bền, độ an toàn của giày chống tĩnh điện

Để đảm bảo giày chống tĩnh điện phát huy hiệu quả, các yêu cầu về điện trở và độ bền là rất quan trọng:

Điện trở: Giày chống tĩnh điện cần có mức điện trở nằm trong phạm vi từ 10⁶ đến 10⁹ ohms, giúp đảm bảo giày có khả năng dẫn điện tích dư thừa xuống đất mà không gây nguy hiểm cho người sử dụng. Mức điện trở này giúp kiểm soát sự tích tụ tĩnh điện và bảo vệ thiết bị khỏi hư hỏng.

Độ bền: Giày chống tĩnh điện cần có độ bền cao để đảm bảo sử dụng lâu dài trong các môi trường công nghiệp khắc nghiệt. Các vật liệu làm nên giày phải chịu được áp lực, va đập, và ma sát mà không làm giảm hiệu quả chống tĩnh điện.

Độ an toàn: Giày chống tĩnh điện phải đáp ứng các tiêu chuẩn về độ an toàn, bảo vệ người lao động khỏi các tai nạn lao động do điện giật, ngã, hoặc va chạm. Ngoài ra, giày cần phải đảm bảo thoải mái khi sử dụng, không gây mỏi chân trong quá trình làm việc kéo dài.

Cách lựa chọn giày chống tĩnh điện đạt tiêu chuẩn

Khi lựa chọn giày chống tĩnh điện, cần chú ý đến các yếu tố sau để đảm bảo giày đáp ứng tiêu chuẩn và phù hợp với nhu cầu sử dụng:

Xác định môi trường làm việc: Lựa chọn giày chống tĩnh điện phù hợp với yêu cầu của môi trường làm việc, từ ngành công nghiệp điện tử, hóa chất, đến các nhà máy sản xuất hoặc phòng thí nghiệm.

Kiểm tra các chứng nhận tiêu chuẩn: Lựa chọn giày có chứng nhận đạt tiêu chuẩn quốc tế hoặc quốc gia như IEC, ANSI/ESD, hoặc EN ISO để đảm bảo hiệu quả chống tĩnh điện.

Chọn giày có mức điện trở phù hợp: Đảm bảo giày có mức điện trở trong phạm vi cho phép để có thể giảm thiểu nguy cơ tĩnh điện.

Chất liệu và thiết kế giày: Chọn giày có chất liệu bền, thoáng khí, và dễ vệ sinh để đảm bảo giày không chỉ có tác dụng chống tĩnh điện mà còn tạo cảm giác thoải mái khi sử dụng trong thời gian dài.

Lưu ý khi sử dụng và bảo quản giày chống tĩnh điện

Để giày chống tĩnh điện hoạt động hiệu quả lâu dài, việc bảo quản và sử dụng đúng cách là rất quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý bạn cần nhớ.

Giày chống tĩnh điện được bảo quản đúng cách sẽ duy trì hiệu quả chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện cần được kiểm tra định kỳ để đảm bảo không có hư hỏng nào làm giảm khả năng chống tĩnh điện. Các vết nứt, rách hay hư hỏng ở đế giày có thể làm giảm hiệu quả bảo vệ.

Đảm bảo vệ sinh giày đúng cách để tránh làm giảm khả năng chống tĩnh điện, cùng với tránh sử dụng các hóa chất mạnh có thể làm hỏng vật liệu chống tĩnh điện. Sử dụng giẻ mềm và nước sạch để lau giày.

Bảo quản giày chống tĩnh điện ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để giày tiếp xúc với các chất dễ làm hỏng vật liệu hoặc gây ra tích tụ tĩnh điện.

Địa chỉ mua giày chống tĩnh điện uy tín: Để đảm bảo mua đúng giày chống tĩnh điện chất lượng, bạn nên chọn nhà cung cấp uy tín như Bảo Hộ An Toàn Việt. Đây là đơn vị chuyên cung cấp các dòng giày bảo hộ chính hãng, đạt tiêu chuẩn an toàn với nhiều mẫu mã đa dạng. 

Xem ngay các mẫu giày bảo hộ chất lượng tại danh mục Giày Bảo Hộ

Giày chống tĩnh điện là thiết bị bảo hộ không thể thiếu trong môi trường làm việc có nguy cơ tĩnh điện cao. Hiểu rõ về cấu tạo, công dụng và tiêu chuẩn của chúng giúp bạn lựa chọn sản phẩm tối ưu, bảo vệ an toàn cho bản thân và đồng nghiệp. An Toàn Việt cam kết đồng hành cùng bạn, mang đến sự an tâm tuyệt đối cho đôi chân trên mọi hành trình công việc.