Phòng Ngừa Rủi Ro Khi Làm Việc Trong Môi Trường Nhiệt Độ Cao

Trong thời đại công nghiệp hiện đại, ngày càng có nhiều người lao động làm việc trong điều kiện môi trường khắc nghiệt, đặc biệt là môi trường nhiệt độ cao. Đặc biệt trong môi trường ẩm ướt kết hợp với nhiệt độ cao, mức độ nguy hiểm càng gia tăng do khả năng thoát mồ hôi bị hạn chế, dẫn đến rối loạn điều hòa thân nhiệt. 

Bài viết sau đây sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện từ khái niệm, nguy cơ, đến giải pháp nhằm giúp doanh nghiệp và người lao động phòng ngừa rủi ro khi làm việc trong môi trường nhiệt độ cao một cách hiệu quả và khoa học.

Khái quát chung về nhiệt độ và môi trường lao động

Trước tiên, ta cần biết nhiệt độ là gì? Nhiệt độ là đại lượng vật lý biểu thị mức độ nóng hoặc lạnh của một vật thể hoặc môi trường. Đơn vị đo nhiệt độ phổ biến là độ C (Celsius) hoặc độ F (Fahrenheit). Trong môi trường lao động, nhiệt độ không chỉ là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và năng suất làm việc của người lao động.

Khái quát chung về nhiệt độ trong môi trường làm việc

Còn về nhiệt độ môi trường, nhiệt độ môi trường là nhiệt độ không khí và bề mặt xung quanh nơi làm việc mà người lao động tiếp xúc trong quá trình làm việc. Nhiệt độ này có thể được điều chỉnh nhân tạo hoặc khí tự nhiên. Việc đánh giá và kiểm soát nhiệt độ môi trường làm việc là cần thiết không bị ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Để đánh giá đúng mức độ ảnh hưởng của nhiệt độ trong môi trường làm việc, người ta thường sử dụng các chỉ số sau:

- WBGT (Wet Bulb Globe Temperature) là chỉ số đánh giá tổng hợp các yếu tố như nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió và bức xạ nhiệt.

- Độ ẩm tương đối (%RH) ảnh hưởng đến khả năng thoát nhiệt của cơ thể qua quá trình bốc hơi mồ hôi.

- Nhiệt độ bức xạ là nhiệt lượng phát ra từ các nguồn nóng như mặt trời, lò nung, thiết bị máy móc…

Nguy cơ gây tai nạn lao động khi làm việc trong môi trường nhiệt độ cao

Làm việc trong môi trường nhiệt độ cao không chỉ khiến người lao động cảm thấy mệt mỏi, khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng đến sức khỏe và an toàn, đặc biệt khi điều kiện làm việc kéo dài, không có đủ biện pháp bảo vệ hoặc hỗ trợ y tế kịp thời.

Nguy cơ của môi trường làm việc nhiệt độ cao ảnh hưởng đến việc làm

Nguy cơ

Làm việc trong môi trường nhiệt độ cao không chỉ gây khó chịu mà còn ẩn chứa nhiều mối nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của người lao động. Khi cơ thể phải đối mặt với nhiệt độ vượt ngưỡng chịu đựng, khả năng điều chỉnh nhiệt bị rối loạn, kéo theo hàng loạt phản ứng sinh lý bất lợi:

- Suy giảm thể lực nhanh chóng.

- Rối loạn thần kinh.

- Say nóng, sốc nhiệt.

- Tăng nguy cơ tai nạn do mất tập trung.

Những ngành nghề có yếu tố nhiệt độ nguy hiểm

Nhiều lĩnh vực sản xuất và xây dựng thường xuyên đặt người lao động vào điều kiện làm việc khá khắc nghiệt làm tăng đáng kể mức độ rủi ro.

Ngành nghề dễ tiếp cận với môi trường làm việc nhiệt độ cao

Ngành luyện kim, gang thép

Đây là một trong những ngành có mức tiếp xúc nhiệt độ lớn nhất với lò nung, lò hồ quang điện hoặc quá trình đúc gang thép, làm cho người lao động không chỉ tiếp xúc với bức xạ nhiệt mạnh, mà còn dễ bị bỏng, ngạt khí hoặc sốc nhiệt nếu thiếu bảo hộ đúng cách.

Ngành xây dựng, đặc biệt làm ngoài trời

Làm việc trực tiếp ánh nắng mặt trời, đặc biệt vào mùa hè hoặc khu vực khí hậu nóng, khiến công nhân xây dựng dễ bị say nắng, mất nước nhất là khi vận động liên tục, mang vác nặng. Bề mặt vật liệu (tôn, bê tông) cũng có thể hấp thụ và phản xạ nhiệt, tăng nguy cơ phỏng hoặc rối loạn thân nhiệt.

Ngành thực phẩm, đặc biệt chế biến nhiệt

Công nhân làm việc gần lò hấp, nồi hơi, máy sấy… thường xuyên phải đối mặt với môi trường ẩm nóng, nơi nhiệt độ cao kết hợp với độ ẩm lớn. Làm việc trong môi trường ẩm ướt nhiệt độ cao không chỉ gây nguy hiểm về thân nhiệt mà còn dễ trơn trượt, vấp ngãn do nền nhà ẩm hoặc dầu mỡ bắn ra.

Các ngành sử dụng lò hơi, sấy, nấu, hàn…

Trong nhiều ngành công nghiệp nhẹ và nặng, các công đoạn như sấy vật liệu, nấu nguy liệu hoặc nhiệt đều phát sinh nhiệt lượng lớn. Nếu khu vực sản xuất không được thông gió tốt, nhiệt độ tích tụ cao và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống hô hấp.

Các nguồn phát sinh nhiệt trong nhà máy, công xưởng

Nhiệt không chỉ đến từ các yếu tố tự nhiên mà còn từ những hệ thống vận hành thiết bị, vật liệu hoặc cách bố trí nhà xưởng.

Nguồn phát sinh ra nhiệt ở môi trường làm việc với nhiệt độ cao

Thiết bị, máy móc sinh nhiệt trong quá trình vận hành: Máy móc công nghiệp như động cơ, lò gia nhiệt, máy hàn, máy đùn… trong quá trình hoạt động tỏa ra một lượng nhiệt đáng kể.

Quá trình sản xuất có phát sinh nhiệt (lò nung, hàn, đúc...): Các hoạt động như đúc kim loại, hàn điện, đốt cháy nhiên liệu, đốt lò hơi… tạo ra nguồn nhiệt cục bộ, gây tăng nhiệt độ vùng làm việc lên rất cao.

Ảnh hưởng của điều kiện khí hậu và thiết kế nhà xưởng: 

Khí hậu nóng ẩm khiến nhiệt độ trong nhà xưởng tăng nhanh, đặc biệt vào mùa hè.

Thiết kế nhà xưởng kém thông thoáng, không có lối thoát khí nóng hoặc lắp đặt hệ thống làm mát, hút nhiệt khiến lượng nhiệt tích tụ ngày càng nhiều.

Vật liệu xây dựng hấp nhiệt như máy tôn, bê tông… cũng góp phần làm tăng nhiệt độ bên trong, đặc biệt khi không có lớp cách nhiệt.

Biện pháp giảm thiểu tác động của nhiệt độ đến người lao động

Khi các yếu tố nguy cơ đã được nhận diện, bước tiếp theo và cũng là quan trọng nhất chính là triển khai các biện pháp phòng ngừa. Biện pháp không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến sức khỏe mà còn góp phần tăng năng suất lao động, giảm tỷ lệ tai nạn và bệnh nghề nghiệp.

Tùy theo đặc thù ngành nghề, điều kiện môi trường làm việc và cơ sở vật chất của từng doanh nghiệp, các biện pháp cần được áp dụng linh hoạt, có thể bao gồm kỹ thuật, hành chính, đào tạo và hỗ trợ y tế.

Biện pháp giảm tác động làm việc trong môi trường nhiệt độ cao

- Cải thiện điều kiện làm việc - Giải pháp kỹ thuật

Tăng cường thông gió và làm mát không gian làm việc.

Sử dụng vật liệu cách nhiệt và thiết bị tản nhiệt.

Bố trí hợp lý vị trí làm việc.

- Quản lý thời gian làm việc - Giải pháp hành chính

Phân chia thời gian làm việc hợp lý

Giám sát và cảnh báo nhiệt độ môi trường làm việc.

- Trang bị bảo hộ cá nhân phù hợp

Quần áo bảo hộ chuyên dụng.

Mũ bảo hộ.

Khẩu trang chống nhiệt.

Kính chống bức xạ.

Giày bảo hộ chống trơn trượt.

- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng và chăm sóc y tế tại chỗ

Cung cấp nước uống đầy đủ và đúng cách.

Bổ sung dinh dưỡng phù hợp.

Trang bị tủ thuốc sơ cứu và nhân sự y tế trực tại chỗ.

Làm việc trong môi trường nhiệt độ cao hoặc trong điều kiện ẩm ướt và nóng nực, luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, hiệu suất lao động và an toàn tình mạng người lao động.

Trong đó, việc trang bị đầy đủ và đúng chuẩn các thiết bị bảo hộ lao động là yếu tố then chốt, đặc biệt trong các ngành có yếu tố nhiệt độ cao. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp toàn diện, đáng tin cậy và chuyên nghiệp trong lĩnh vực. Bảo Hộ An Toàn Việt là đơn vị uy tín chuyên cung cấp thiết bị bảo hộ lao động chất lượng cao cho nhiều ngành nghề khác nhau từ xây dựng - cơ khí, thực phẩm đến luyện kim.